Van Klooster tot Herberg

Wandeling

Datum en tijden in overleg
Kosten € 12,50 p.p., donateurs en StadspasGroeneStip € 7,50. Startbedrag is € 60,-
Groepen kunnen zich aanmelden voor deze wandeling:
info@jordaanmuseum.nl  of 06 4022 7265

Het Karthuizersklooster

Sint Andries ter Zaliger Haven

Gemeente Amsterdam, Monumenten en Archeologie

Te midden van het polderlandschap verrees 1392 het Karthuizers-klooster. Tijdens opgravingen in 2001 werden bij de Karthuizersstraat over een lengte van 16 meter twee parallel aan elkaar gelegen muren blootgelegd (foto links). De school (verbouwd tot appartementencomplex) staat op een terp waarop ooit de kerk en de bibliotheek van het klooster stonden.

In 1566 werd het kloostercomplex geplunderd en na het beleg van Amsterdam in 1577 grotendeels vernietigd.
Twee gebrandschilderde ramen, kostbare boeken, oorkonden, een muziekblad en een schilderij van Jacob van Oostsanen konden worden gered.

Jacob van Oostsanen (1475-1533).
Het schilderij is eigendom van Musseo Capodimonte in Napels.

Het schilderij maakte Van Oostsanen in opdracht van Margareet Boelen. Zij schonk het in 1512 aan het klooster. Via welke (om)wegen dat schilderij in het Museo Capodimonte in Napels terecht is gekomen, is niet bekend. In 2014 werd het gerestaureerd en tentoongesteld in het Amsterdam Museum.

Dat het klooster volgens de richtlijnen van de Grande Chartreuse bij Grenoble zal zijn gebouwd, blijkt uit de tekening die Visscher ca 1607 maakte van twee cellen en een rosmolen. Die cellen lijken op die van het karthuizersklooster in Padula, dat de storm der tijden overleefde en een UNESCO-status  kreeg.
Of de monniken in Amsterdam volgens de strenge ascetische regels van deze kloosterorde leefden, werd begin zeventiende eeuw in twijfel getrokken.
Een goede indruk over het leven in een karthuizersklooster geeft de film  Die große Stille  / De grote stilte die Philip Gröning in 2005 maakte van La Grande Chartreuse in Frankrijk.


Herbergen

De Kleine Karthuizers en De Grote Karthuizers

In de verlaten kloostercellen vestigden zich herbergiers. Het kloosterterrein werd al vóór 1614 getransformeerd in een uitgaanscentrum met biertuinen. Op de gekleurde kaart die Balthasar Florisz Berckenrode in 1625 en ca. 1638 maakte zijn de herbergen De Kleine Karthuizers en De Grote Karthuizers te zien, en biertafels.

Karthuizers Klooster

Begin 18de eeuw was De Kleine Karthuizers een ontmoetingsplek van een groep dichters die elkaars doen en laten in rijm beschreef.
Deze dichters fantaseerden in woord en beeld en creëerde een vrijmoedig tijdsbeeld. Intussen genoten zij van kostelijke spijzen, bereid met zuidelijke vruchten zoals ingelegde citronellen.


Tijdens Open Monumenten Dag op 10 september 2017 werd deze wandeling aangeboden. Er waren 372 aanmeldingen, maar slechts plek voor 30 deelnemers.
In 2003 organiseerde Mieke Krijger een themadag onder de titel Van Klooster tot Herberg. Dankzij Stichting NoorderkerkConcerten – Juriaan Röntgen – werd in samenwerking met Louis Grijp van Camerata Trajectina een concertprogramma samengesteld en hield Jerzy Gawronsky van Stadsarcheologie een lezing. In de pauzes konden op de Boerenmarkt Karthuizerkoekjes worden gekocht.