Onderduik, verraad en verzet in de Jordaan
Sinds 2013 organiseert Stichting Jordaanmuseum in samenwerking met het 4 en 5 mei comité Amsterdam bijeenkomsten in het kader van Huizen van verzet, Open Joodse huizen en Vrijheids-maaltijden.
Tijdens deze bijeenkomsten zijn onderwerpen besproken die voor geschiedschrijving van de Jordaan van groot belang zijn.
Onderduik
Kosjer Schafthuis, De Eerste Aanleg, Elandsgracht 106
Rebekka Oppenheijm-de Vries, staand in de deuropening, is vermoord in Auschwitz. Naast haar ‘meneer Boeken’. Daarnaast haar twee kleindochters, Saartje links en Rebecca rechts. Beiden overleefden de verschrikkingen. Journalist Max Arian is de zoon van Rebecca Witteboom (rechts). Moeder en zoon konden onderduiken in Limburg.
De werkdag van Rebekka (Bekka) Oppenheijm-de Vries begon om 4.00 uur in de ochtend, tegelijk met de aan de Marnixstraat grenzende groente- en fruitmarkt. ‘Christenklanten’ kwamen vooral op de vrijdagen vis halen. Zij woonde achter de winkel en haar dochter, schoonzoon en hun twee kinderen Saartje en Rebecca Witteboon op 1-h.
In samenwerking met Max Arian en zijn nicht Marjon de Klijn organiseerde het Jordaanmuseum in 2013 in café De Eland een herdenkingsbijeenkomst met aansluitend een wandeling.
Max Arian vertelde dat Hein Papavoine, die een groentewinkel had op de hoek Elandsstraat 121/ Hazenstraat, meteen na de eerste razzia met zijn handkar naar de Weesperstraat ging om hen te halen. Hein zei: ‘Ik laat jullie niet weghalen.’ Papavoine heeft de familie ondergebracht op Elandsstraat 100 bg en 100 2h.
Max Arian: ‘Hein Papavoine heeft ons gered, en dat deed hij samen met caféhouder Leurink (destijds exploitant van wat nu café Saarein is).
De sinti-familie Weiss bracht in 2016 een muzikaal eerbetoon aan hun onderduikfamilie De Oude.
De familie De Oude was destijds een uitgebreide familie die op meerdere e adressen in de Vinkenstraat woonde. Midden in de oorlog vluchtte de familie Weiss voor de razzia’s. Tot uiterste nood gedreven reisden ze van Den Haag naar Amsterdam en zes familieleden klopten aan bij een van hen.
Tiny, Greet en Griet de Oude, nakomelingen van de familie De Oude waren aanwezig bij dit eerbetoon, dat plaatsvond in Palmstraat 92A waar het Jordaanmuseum destijds was gehuisvest.