Palmstraat 92A
Het Jordaanmuseum was 14 maanden gehuisvest in een historisch pand: Palmstraat 92A. Het was een bijzondere ervaring als museum drie dagen per week bezoekers te mogen ontvangen die allen zonder uitzondering enthousiast reageerden en met bijzondere verhalen kwamen.
De belangstelling nam met de dag toe.
De opmerkingen van bezoekers in het gastenboek vormen een overtuigend bewijs van de waardering voor de inzet, en van de toegevoegde waarde van tentoonstelling en presentaties in de wijk.
Op 31 dec 2016 liep het huurcontract met woningcorporatie Ymere echter af.
Voor vervangende (tijdelijke) huisvesting werd een beroep gedaan op Ymere en de Gemeente, terwijl de inventaris bij particulieren werd opgeslagen. Voor de doorstart deden wij een beroep op de gemeente.
Brief aan burgemeester Eberhardt van der Laan
In onze nieuwsbrief van 30 maart 2017 publiceerden wij een brief aan burgemeester Eberhardt van der Laan. Deze stuurde de brief door naar de wethouder Cultuur, Kajsa Ollongren. Len Berghoef, assistent van Olga Leijsen hoofd Kunst en Cultuur, ging een gesprek aan met het Jordaanmuseum: Annemarie Vusse, Tycho Fokkema en Mieke Krijger. Het gesprek werd van beide kanten als prettig ervaren. Onze gesprekspartner beloofde het besprokene binnen de gemeente aan te kaarten. Na een raadsadres vond een vervolggesprek plaats met een ambtenaar van het stadsdeel, medewerkers van Bureau Monumenten en Archeologie en Len Berghoef en zijn opvolger.
Museumwoning, Palmstraat 92A
De museumwoning was een “onbewoonbaar verklaarde woning”. De woning bestond uit een bel-etage en een kelder. In deze kelder was navoelbaar hoe in vroeger tijden in kelderwoningen werd geleefd. Te zien waren foto’s uit een fotoboek dat de GGD in 1897 samenstelde van gangen, kelderwoningen en krotten. Van enkele mensen op de foto’s vonden wij de biografische gegevens in de archieven.
Zo kon in de kelder van de museumwoning van amper 1.78 cm hoog, een levensgrote afbeelding van Elisa Castelein worden getoond. Castelein was zeeman en werd in 1897 gefotografeerd in een kelderwoning in de Goudsbloemstraat. In die kelderwoning – die slechts 1.52 meter hoog was – woonde Castelein met zijn gezin.
Elisa Castelein (links op de foto) was geboren in Leeuwarden en van beroep zeeman. Hij was ongeveer 1.55 meter groot en 52 jaar toen hij werd gefotografeerd. Op de foto rechts van hem is een inspecteur te zien die kwam kijken of zijn kelderwoning geschikt was voor bewoning, of dat die onbewoonbaar verklaard moest worden. In de fotomontage lijkt de inspecteur zijn hoofd te stoten aan de balken van de kelder in de museumwoning op het adres Palmstraat 92A.
De museumwoning was een verzameladres, ook voor bezoek aan gangen in de buurt, van enkele zaten foto’s in het fotoalbum uit 1897.
De geschiedenis van het pand Palmstraat 92A werd onderzocht, en die van haar bewoners van 92A, hs. Foto’s en biografieën van opeenvolgende bewoners werden getoond.
Het ambachtelijk verleden van de Jordaan
In de kelder werd ook aandacht besteed aan het ambachtelijke verleden van de wijk. Op een lijst van gangennamen uit 1775 werden de gangen die zijn vernoemd naar beroepen die er werden uitgeoefend rood omcirkeld (hieronder een detail uit de foto hierboven).
Meer dan 30 procent van de gangen waren vernoemd naar de ambachten die er rond 1600 of erna werden uitgeoefend. Daarom zijn op initiatief van het Jordaanmuseum vanaf 2015 in de wijk naamborden bij gangen geplaatst. De naamborden zijn een eerbetoon aan de werklieden die de megaprojecten realiseerden die deel uitmaken van de Derde Uitleg van 1614: de Westelijke Eilanden, de vestingwerken, de grachtengordel en de Jordaan.
Enkele namen van beroepen die indertijd werden uitgeoefend vindt u in de lijst: schiemaker, modderman, schieman, ligterman, naaldenmaker…
Gereedschap van ambachtslieden
Omwonenden en (oud-) Jordanezen gaven het Jordaanmuseum gereedschap in bruikleen. Opmerkelijk is dat een gereedschapskist een vertimmerd stijfselkistje bleek te zijn. In vroeger tijden werd alles wat bruikbaar was hergebruikt, stijfselkistjes werden omgebouwd tot gereedschapskist of tot een wieg. Over het laatste zong Rika Jansen: Mijn wiegie was een stijfselkissie….
